پ.د. شوكرییە ڕەسوڵ
دواى ڕاپەڕینى ١٩٩١ گۆڕانێكى گەورە بەسەر بارى كورددا هات كە بووە هۆى وەرگرتنى مافەكانى كورد. كێشەى كورد چووە سەر مێزى نەتەوە یەكگرتووەكان و توانرا شوێنێكى ئارام و چەكوشى هێز بەكار بێت، كورد بۆ یەكەمین جار هەڵبژاردنى كرد و بۆ یەكەمین جاریش ژن بەشداریى هەڵبژاردنەكانى كرد و بووە هۆى دامەزراندنى یەكەم پەرلەمانى دانپێدانراوى كوردستان و بەشدارییەكى بەرچاو لە بەشداریى ژن لە پەرلەمانەكەى كوردستان و دامەزراندنى حكوومەت. ئەم گۆڕانە جۆرییە، بووە مایەى دڵخۆشیى خەڵكى كوردستان و وڵاتە زلهێزەكان و ئەورووپا و وڵاتانى عەرەبى كونسوڵخانەیان لە كوردستان كردەوە
لەناو ئەم كەش و ئازادییەدا، ئافرەتان یاخود ژنان ڕۆڵى بەرچاویان گێڕا و یەكیەتیى نووسەرانى كورد و كۆمەڵێ ڕێكخراوى حزبى و حكوومى دەستیان بە چالاكیى ڕۆشنبیرى و ئەدەبى و ئاوەدانى كرد، یەكیەتیى نووسەرانى كورد چالاكیى بەرچاوى نواند.. كۆمەڵێ شاعیرى ژن و پیاو، كانى شیعر و پەخشانیان تەقییەوە، ڕۆڵى بەرچاوى كۆمەڵێ خاتوونى كورد بووە جێگەى دڵخۆشى و پێشكەوتنى بارى ڕۆشنبیرى، لەناو ئەو شاعیرانەدا (مەهاباد قەرەداغى، ڕۆژ هەڵەبجەییى، كەژاڵ ئەحمەد، كەژاڵ خدر، كەژاڵ ئیبراهیم، ئەرخەوان ڕەسوڵ، ماریا ئەحمەد، جووڵە حاجى، دایكا دالیا، چنار نامق، چنوور نامق، ئاشتى ڕەحمان، نیگار نادر، سارا فەقێ خدر، سروە عوسمان و گەلێكى تر..). ئەم شاعیرە ژنانە بە شیعرەكانیان سەلماندیان شان بە شانى پیاوان ڕۆڵیان لە هۆشیاركردنەوەى خەڵكدا هەبووە و هەر یەكەیان خاوەن دیوانن، زۆریان تا ئێستا لە نووسین و وەرگێڕان و شیعردا بەردەوامن، یەكێ لەوانەى كە سنوورى باسەكەمان دەیگرێتەوە سروە عوسمان یاخود (سروەى بەیانە).
سروە عوسمان خاوەن دوو بەرهەمى شیعرە، هەر دواى ڕاپەرین لە ڕێگەى پاشكۆى ڕێگاى كوردستان بە بەرهەمى شیعر و وەرگێڕان ناوێكى دیارى هەبووە، بەرهەمە شیعرەكانى كە ئەمساڵ 2019 بە چاپ گەیاندووە بە ناوى (تاسەكانى عیشق) و (هەناسەكانى ژنێك) لە بەرگێكى جوانى ڕەنگاوڕەنگدا چاپ كراون
ئەم دوو بەرهەمە شیعرییە لە 158 پارچە شیعر و قەسیدە پێك هاتووە، ڕەنگى بەرگەكان هێمان بۆ گەشبینى و ڕەشبینى ژیان
ناونیشانى هەردوو بەرهەمەكە (هەناسەكانى ژنێك) و (تاسەكانى عیشق) كلیلێكە بۆ كردنەوەى دەرگاى ناخهەژێنى شاعیر و چوونە ناو دونیاى بابەتەكان، چ دڵدارى، نیشتمانى، سیاسى یاخود هزرى بێت. ئەم بابەتانە پەیوەندییەكى ڕۆحیى لەنێوان ناونیشان و ناوەڕۆكدا هەیە، هەر ناونیشانێك دۆزینەوەى بابەتەكەیە، شیعرەكانى (سۆزێك بۆ دایكم) ناخهەژێنە لە ڕۆڵى دایك و هۆگرى جگەرگۆشەكەیەتى لە یادگارییە مێژووییە پڕ ئامێزە گەرمەكانى دایكى و پەروەردەیى دەدوێ. ئەمە خۆشەویستییەكى ڕۆحىیە لە فەزاى دایك و كیژدا، ناونیشانەكانى (تاسەكانى عیشق)، (سەماى جەستە و قەڵەم)، (كەشكۆڵى شین)، (باخچەى ژن و هەنار)، (شاژنى شیعرم عەفرین)، (تەنیاییت باش ئەزیزم)، (ڕاژەنینى ئازادى)
لە بەرهەمى (تاسەكانى عیشق)دا شاعیر وەك عاشقێكى سەرگەردان و وێڵ ئارەزووى حەز و ئارەزوو و تاسەكانى ژنێك بە عەشقەوە دەست پێ دەكات، لە عەشقدا فەنا دەبێ، كەم ژنى شاعیر هێندەى سروە زاراوەى عیشقى لە (١١١) جار بەكار هێناوە، پتریش لە (56) جار زاراوەى خۆشەویستى و ناونیشانەكەى بە (عەشق) سەرباس بێ
ناوەڕۆكى شیعرەكانى
لە ناوەڕۆكى شیعرەكاندا بابەتى هەمەچەشنە دەبینرێت، بەڵام زۆربەى زۆریان لە بابەتى عەشق و خۆشەویستى دەدوێ هەر بۆیە دەتوانین بڵێین خۆشەویستى لاى شاعیر بەم بەشانەى خوارەوە دابەشیان كەین
یەكەم: شیعرى دڵدارى (عەشق و ئەڤین و خۆشەویستییە) بەشێكە لە بابەتەكانى (تاسەكانى عیشق) و (هەناسەكانى ژنێك) لە بابەتەكانى (گریانى بێ دەنگ)، (ژانى تەمەن)، (تابلۆیەك لە ئەندێشە)، (ماڵئاوایى)، (چى دى كۆیلە نابم)، (عیشق و ئازادى)، (مەسەلەى ژن)، (ژن، ژن، ژن) ..هتد
دووەم: شیعرى سیاسى، شاعیر وەك تاكێكى ئەم كۆمەڵە پابەندى ڕووداوەكانە، لەناو بنەماڵەیەكى شاعیر و سیاسەتمەدار گەورە بووە و كاریگەریى باوك و دەوروبەر و ئەو بارە ناهەموارەى بەسەر كورددا لە (شۆڕش و ڕاپەڕین و قڕكردن و ئەنفال و ڕاگواستن و كیمیاباران و شەڕى براكوژى و شەڕى داسەپاوى داعش و كۆڕەو و زیندە بەچاڵكردن و كوشتن و ئەتكردنى كچە ئێزییدیەكانى شەنگال) لەناو ئەمانەدا گەورە بووە و ژان گرتوویەتى و شیعر لەدایك بووە. تەنانەت ئاوڕى لە كچە پاكیزەكانى ڕۆژئاواش داوەتەوە، شاعیر بە ڕووداوەكان هەژاوە، ڕۆڵى پێشمەرگەی بەرز نرخاندووە، لە دووتوێی شیعرەكانى (شەنگال و نادیە مورادەكان، من پێشمەرگەم، شەڕ ڕاگرن، بیابانى لم و ئەنفال، نەورۆز، هەشتى مارس و ژن، ئێستا خەمێك نیشتمانمە…هتد)
سێیەم: شیعرى نیشتمانى، خۆشەویستیى شاعیر بە نیشتمانى دایك و باوك و نەتەوەكەى، بەشێكە لە ناسنامەى كورد، ئەو نیشتمانەى لەوەتەى هەیە بە دانیشتوانیەوە بە درێژایى مێژوو بەهۆى داگیركەرانەوە ئارامیى بەخۆوە نەبینیوە، ڕۆڵەكانى نیشتمان گیان لەسەردەست بوون بۆ بەرگرى لە نیشتمان و گوڵاڵەسوورەى خاكیش شاهیدى خوێنە ڕژاوەكانە. لە شیعرەكانى سروە عوسماندا گەلێ بابەتى نیشتمانى هەن كە دڵسۆزیى شاعیر و پابەندبوونى بە گەلى كورد و نیشتمانیەوە دەردەخات، بەتایبەتى شیعرى (نیشتمانم، ئاوارەى ڕۆح لە نیشتمان، سەفین، هەولێرەكەم، شاژنى شیعرم عەفرین، من كەركووكیم…هتد)
یەكەم: شیعرى دیدارى و ئەڤین.. وردبوونەوە لەم بەشە ئەوە دەردەكەوێت كە شاعیر شیعرى بۆ خۆشەویستەكەى نووسیوە، زۆر جار خۆشەویستیى تێكەڵ بە نیشتمان و كەسوكار و سەركردە و سروشتیش كردووە، شاعیر هەست ناسكە بە چاوى دڵ دەبینێ و وێنەى شتەكان بە وشەى سۆزدار دەنەخشێنێ.. لە شیعرەكانى (عەشق و خۆشەویستى) پڕ بەپێستى ناونیشانە (تاسەكانى عیشق.. كە بریتىیە لە هەست و نەستەكانى ژنە كوردێك كە هەرچى تاسەى عیشقە بە ڕاستگۆیى و باوەڕ بەخۆبوون بە دەربڕینێكى ژنانە و كوردانە دەردەخات) تاسە و هەناسە و حەزەكانى لە (جریوەى ئەستێرە، هەناسە و هەنسك و سەما و ئەندێشە، فەنابوونى ڕۆح، تریفەى مانگ، سۆز و پاكیزەیى، خۆشەویستى بۆ پێشمەرگە و شەڕڤانان..) دەردەخات. بە لاى سروەى شاعیرەوە كاتێك لەناو عەشقدا فەنا دەبێ، وەك عارفێك لە دونیاى عەشق و ئەڤیندا تواوەتەوە و راستگۆیانە ژنێتی و سۆزەكانى بە ڕاشكاوى دەردەبڕێ
ژینى تاڵى لام شیرین كرد
شەوى تارى بۆم ڕۆشن كرد
هەموو دونیا بە شەوقى عیشق
چریسكەى كرد
كە تاریكیى شەوى شەق كرد
(تاسەكانى عیشق ل70)
لە شیعرێكى تردا شاعیر عاشقێكى گەڕۆكى قەرەج ئاسایە نە هەوار و نە سنوورى هەیە، لە دەشتودەر بێدەرەتانە و سۆز دەبارێنێ
بە شوێن تۆفانى عیشقێكدا وێڵم
وەك كۆچەرى بارگەم تێكنا و
دەوارم گواستەوە بۆ هەوارى دڵى تۆ
ئومێد دەكەم باوەشى سۆز و ئارامیت
بۆ ئاوارەییم بكەیت بە مەكۆ
خۆشەویستیى شاعیر گەیشتووەتە ترۆپكى عیشق، موریدێكى عارفە و كۆڕى عاشقانەى ساز داوە، لە بوون و سیماى پڕ نوور و میهرەبانیدا بۆنى هەناسە و ئۆقرەى نییە، بە ڕۆح عاشق و بە جەستە بانگى خۆشەویستى دەكات و دەڵێ
ترپەكانى دڵت هەژمار دەكەم
پێت دەڵێم: بنوو ئەزیزەكەى دڵ و چاوم
كە تۆ تووستوى، من پاسەوانم
ئێستا ڕۆحم لێوانلێوە لە عیشقى تۆ
كەچى جەستە دەستى سواڵى ڕاگرتووە… ل58
شاعیر لەناو تاسەكانى عیشقدا هەرچى جوانییە لە شیلەى هەنگ، بۆنى گوڵ و جێژوانى عاشقان و تریفەى مانگ و تیشكى خۆر و ڕووناكیی شەوى تار، حەزەكانى تێكەڵ بە ئومێدى پڕوشەى پڕ ئەوینى دەكات و پاییزیش بێ جیاوازى بە بەهار دەچوێنێ
ئەوە منم لە ژیاندا بۆ تۆ دەژیم
هاوڕۆحەكەم
پاییز بە بەهار دەبینم بێ جیاوازى
سروەى شاعیر بە دواى پەنجە ئاگرینەكاندا وێڵە .. لە ڕێگەى باڵندەى هوماى بەختەوەرى و خۆشەویستییەوە، تابلۆى عەشقى لەسەر نەخشەى گەردنى سپى دۆزییەوە و عیشقى نەخشاند وێنەى ئاگرە ژنى دۆزییەوە
تەنها تۆ بووى بە پەنجەى ئاگرینت
لەسەر گەردنى سپیم
وێنەى (هـــوما)ى عیشقت نەخشاند
بە زمانى پڕ لە تاسەت
لە سەراپاى جەستەت نووسیم
خۆشم دەوێى ئاگرە ژنم ……. ل 23
دەبێ چەندە جوان بێ تابلۆى عاشقێك كە یار دەدوێنێ و یادگارییەكان بە یاد دێنێتەوە و دووبارە و سێ بارە خۆى دەكاتە قوربانى و قەزا و بەڵاى، دونیا لە خۆى دەخات و دەپاڕێتەوە بەس سەرى خۆشەویستەكەی لەسەر باسك و باڵى دانێ تا خەوێكى قووڵى لێ بكەوێ بە جۆرێ خەوى یارانى ئەشكەوتیش لەچاو یاردا سەرخەوێك بێ
خۆشەویستم! تۆ پێت وتم
كە سەرت لەسەر باڵم بێ
بە قووڵى خەوت لێ بكەوێ
قەت بەئاگات ناهێنمەوە
هێندە ئارام بە! چى قەزا و بەڵاى دونیایە
لە من كەوێ
خەوى یاوەرانى ئەشكەوت
لە چاوى خەوى تۆدا
سەرخەوێ بێ… (ل 15-16)
شاعیر وەك ژنێكى كامڵ ڕوو لە خوێنەر دەكات تا شیعرەكانى بخوێننەوە و ببنە میوانێكى ئێسكسووك و ڕۆحسووك، فێنكایى وەك سروەى بەیان فێنكایى دەبەخشێ، وەك خۆى دەڵێ: ”هەرگیز نابێتە ڕەشەبا و ئارامیى ژیانتان هەراسانمان ناكات و بە هێمنییەوە ڕوومان تێ دەكات و پێمان دەڵێ: بە ویستى خۆتان بمخوێننەوە و بملاوێننەوە.. بمگرنە باوەشى میهرەبانیتان ….ل9“
لەناو شیعرە دڵدارى و سۆزدارییەكانى شاعیردا ئەم ژانرە پانتاییەكى گەورەى لە دوو بەرهەمە شیعرییەكانى سروەدا داگیر كردووە.. لەم شیعرەیدا سۆزێكى تایبەت بەرامبەر دڵدار بەدى دەكرێت بەوەى ئەگەر ئەمجارە دڵخوازەكەى بگەڕێتەوە بە چەپكەگوڵ پێشوازیى لێ دەكات و بە جلوبەرگى ڕەسەنى كورد و مێخەكبەند وەك بەشێك لە نەریت و سیماى كوردانە دەردەكەوێ كە شاعیر بڕیارى پێشوازییەكى عاشقانە و پڕ لە سۆز و خۆشەویستیى یارەكەى دەكات و پێى دەڵێ
گەر ئەمجارە بێیتەوە
چەپك چەپك گوڵەباخ دەسكەنە دەكەم
لە پێشوازیت پەڕەى گوڵت بۆ ڕادەخەم
بە جلى كوردى و مێخەك بەندەوە دەوەستم
بۆن و بەرامەى عیشقت بۆ پەخشان دەكەم
شەیدایانە لە ئامێزى ڕۆحمت دەگرم ….ل63
لە شیعرى (ژنبوون)دا شاعیر هەمیشە لە هیوادا دەژى و ترووسكەى هیوا بەدى دەكات و مەشخەڵى ئازادى هەڵدەدات. سەربارى ئەمەش ژن ئەگەر بە ئازادى بژیت ئەوە كێو دەهەژێنێ
ژنێك وەك ئەستێرە دەدرەوشێتەوە
ترووسكاییەك لە دوور هەزاران میل پەرت دەكا
دەستێكى بە باڵاى هیواوە گرتووە
دەستەكەى ترى مەشخەڵێك
چاك دەزانى ڕابوون و فڕین لە خەسڵەتى مرۆڤن
گەر بە ویستى خۆى بژى، ژن كێو دەهەژێنێ….ل99
دووەم: شیعرى سیاسى و نیشتمانى
لە ناوەڕۆكى شیعرە سیاسى و نیشتمانیەكانى شاعیردا، هەست بە پابەندبوونى شاعیر بە نیشتمان و بە بیرى كوردایەتى و ڕووداوە سیاسییە نەخوازراوەكانى كورد دەكەین كە چۆن لەسەر شانۆى ڕووداوەكان كێشە لەبن نەهاتووەكانى كورد ڕوو دەدەن و دووبارە و سێبارە دەبنەوە
لەم شیعرانەدا خۆشەویستى بۆ نیشتمان لە ناخى تاكى هەموو كوردێكدا هەیە، چ جاى هەستى شاعیر كە گۆرانى و پیاهەڵدان و ستاییش بۆ كورد و خاكەكەى دەكات و دەڵێ و خۆشەویستى بۆ نیشتمان و بیرى سیاسیى خۆبەختكردن و خوێنڕژانى دەوێ. لە ناخى هەر شاعیرێكى كوردا گیانى بەرگرى و تۆڵە، كڵپە دەستێنێ و ڕۆڵەكانى گەل هۆشیار دەكەنەوە و گیانى بەرخودانییان تیا دروست دەكەن و بە گیان و ڕۆح ڕۆڵەكانى نیشتمان بەرگرى لە خاك و لە شەرەفى هاووڵاتیان دەكەن
بەلاى ئەم شاعیرەشەوە خۆشەویستى بۆ نیشتمان ماناى ئاشتى و ئازادییە كە بانگى یەكبوون و یەكگرتن دەكات و لەناو خەمەكان و ڕووداوەكاندا، شاعیر چۆك دانادا و هەمیشە گیانى هەستانەوە وەك خەسڵەتى نەتەوەى كورد كە لەگەڵ هەر شكست و نوشوستییەكدا هەستانەوە و شۆڕش هەڵدەگیرسێنێتەوە. شاعیر لە نیشتمانى و سیاسییەكانیدا ڕۆح بە ژیاندا دەكاتەوە و عەشق و بارانى چاوى وەك ژنە كوردێك دەبێتە شاژنى عەفرین و هەستەكانى وەك نەتەوەخوازێك تێكەڵ بە خەباتى شەڕڤانان و پێشمەرگە دەكات… ئەم گیانە هاوبەشە و ئەم هەستكردنە هاوبەشە، بەشێكە لە ناسنامەى كورد
شاعیر وەك ژنێكى كامڵ دەزانێ چۆن شیعربارانى ڕۆژئاوا بكات وەك لە شیعرى (ڕۆژئاوا) و (گریانێكى بێ دەنگ) و (شاژنى شیعرم عەفرین) شیعر بارانیان بكات، شاعیر بە هێمنى دەگرى، دەگرى بۆ قەد و نەمامە چەماوەكان، بۆ ئاوێنە شكاوەكان، عەوداڵى دیتنەوەى ناسنامەى خاكە پارچەكراوەكانە و بە شیعرەكانى هەستەكانى دەردەبڕێ، چونكە ئەركى شاعیرە هەڵوێستى شان بەشانى ڕۆڵەكانى گەلەكەى دەربڕێ وەك دەڵێ
تا مردن بۆ دیتنەوەى ناسنامە
پارچەكراوەكەم لە تێكۆشاندام…ل28
لە شیعرێكى تریدا، شاعیر وێڵى ئازادیە، ئاوات بەو ڕۆژە دەخوازێ كە (جەهالەت نەمێنێ و ژنانى وڵاتەكەى شان بەشانى پیاوان بۆ ژیانێكى خۆشى و ئاسۆیەكى پرشنگدار هەنگاو هەڵبنێن و عەوداڵى ئەو ڕۆژەیە وەك دەڵێ
دەبێ كەى ئەو ڕۆژە بێ
جەهالەت ڕاوبنێین و لەگەڵ
ژنانى وڵاتەكەم بە ئازادى
ڕووە و ئاسۆیەكى پرشنگدار
هەنگاو بنێین…ل 24
لە شیعرى كچە پاكیزەكانى شەنگالدا، شاعیر بۆ كچە پاكیزەكان مریەمئاسا لە پاكییاندا شین دەكات و گڕى گرتووە، چۆن شەنگال داگیر كراوە و ژن و منداڵ و كچ و پیاو قەتلوعام كران و فەرمانى كوشتنیان دران و ژن و كچە جوانەكان و منداڵەكان داعش بردنیان، داعش بە ناوى (الله أكبر) كەنیزەكانى حەڵاڵ كردن و كڕین فرۆشتنیان پێ دەكردن، ئەم دیمەنە تراجیدیایە بە خامەى ژنە كوردێك، مێژووى مەرگەساتى ئەو ڕۆژگارە بە شیعر، دیمەنە نەخوازراوەكان وەك مێژوویەك دەگێڕێتەوە، بە ترسەوە دەڵێ
هاتن…..هاتن…..
پیاوانى وڵاتى بیابان و ئەنفال هاتن
پیاوانێك بە ڕیشى درێژ و مێشكى پووچەوە
بە ناوى دووپشك و كولــلە و مارمێلكەوە
لەشكرێك بوون لە بۆگەنى و ڕیش و بڕوا
كە ئەوان هاتن
گشت حەزەكانى منیان كوشت
بە غەنیمەت ناویان برد؟
ئەو ڕۆژانەى تارمایى كچێك بووم
بەڕۆحێكى زامدارەوە
خوێن لە جەستەم دەچۆرا
هەموو ڕۆژێك ژنێك دەمرد
پەرییەك دووگیان دەبوو
پاكیزەیەك خۆى دەسووتاند
كەنیزەیەك هەزار روكعەت
نوێژى جەبرى دەخوێند… ل42-43
لە شیعرى (شاژنى شیعرم عەفرین)… شاعیر وەك كوردێك و كەسێكى هۆشیار ئاگادارى بارى سیاسیى كوردە، ڕووداوەكان دەبینێ و كارى تێكردووە، غەمى كورد و ڕۆژئاوایە. شاژنى عەفرین دەكاتە سیمبوولى و بێدەنگى دەشكێنن، گیانى بەرخودانیان لەسەر دەستە و سەركەوتن بۆ مێژوو تۆمار دەكەن و وێنەى هەزاران لاشەى بێسەر و هەڵواسینى كیژەكان بە كەزییەكانیانەوە تۆمار دەكەن و لە كۆبانێ و عەفرین باجى كوردبوون بە خوێن و تاجى سەربەرزى وێنا دەكەن، شانازى بە كوردبوونیان دەكەن
لە ڕۆژئاوا سیمبولى بەرخودان
هەزاران لاشە بێسەر بوون
بە كەزییەوە هەڵواسران
قەت نەسرەوتن، بە شانازییەوە سەركەوتن
كۆبانێ بوو بە عەفرین،
باجى كوردبوونى بە خوێن دا
تاجى سەربەرزى لەسەر نا
لەوێ كورد بوون شانازییە… ل185
شیعر بۆ پێشمەرگە
هەر لە سەردەمى كۆمارى كوردستان لە مەهاباد تا ئەمڕۆ، پێشمەرگە هێندە خۆشەویستە، هێندە كاریگەرە بووەتە شیعر و ڕۆمان و چیرۆك و داستان و شانازیى نەتەوەیەك، بەلاى شاعیریشەوە پێشمەرگە پیرۆزە، ئاوات دەخوازن هاوسەنگەرى پێشمەرگە و چەك لەشان و داعشبەزێن بێ و گیانى فیدا بێت وەك لە شیعرى (پێشمەرگە) لە چەند دێڕێكدا دەڵێ
ئاواتمە گیان بەخش بم
منیش وەك تۆ چەك بەدەست بم
لەبرى هەموو ژنانى كورد، داعش كوژ بم
شاعیر لە شیعرى (من كەركووكم)، وەك زێدى لەدایكبوونى هێندە خۆش دەوێ ئامادەیە لە مەیدانى شەڕدا گیانى بۆ كەركووك بەخت بكات و وەك ژنێك خۆى بە تاقانەى كەركووك و پێشمەرگەیەكى گیانبەخش دادەنێ و بۆ كەركووك هەرگیز كۆڵ نادات، وەك دەڵێ
من دڵى كوردستانم
ئارەبخام، تاقانەكەى كوردانم
لە ئاست دوژمن پڕ گڕم
لە مەیدان وەك شێرى دڕم
سەرشۆڕ ناكەم بۆ دوژمنم
پێشمەرگەیەكى خوێنگەرمم
تا دەگاتە
من ڕۆڵەى شارى (كەركووك)م
ناسرەوم نابەزم
بە مەرگیش بێت قەت كۆڵ نادەم
سروەى بەیان لە شیعرێكى سیاسییدا بە ناوى (هەشتى مارس) ژنێكى تووڕە، ڕەخنەگرە، مێژووى پڕ مەرگەساتى و قڕكردن و ئەنفالى كوردى لە دڵە، هەموو ڕۆژەكان بۆ ژنى كورد ئازارە نەك ئازادى و ڕزگاربوون، هەر بۆیە هەشتى مارسى كە تەنیا ڕۆژێكە بۆ ژنبوون بەلاوە دەنێ و بەلاى شاعیرەوە هەشتى مارس یادێكى سواوە و ژنبوونى تیا مۆمیا كراوە. حەز دەكات لە چاوى پیاو و چاوى كۆمەڵدا هەموو ڕۆژێكى (بوون) بێ، چونكە خۆى بە هاوتاى پیاو و هەموو ڕۆژەكان وەك هەشتى مارس بێ، وەك دەڵێ
هەشتى مارسم بۆچییە؟
كە گشت ڕۆژەكانى ساڵ بۆ ژنبوونم ئەنفال بێ
گەر تەنها ڕۆژێك بۆ پێناسەى ژنبوونم بێ
دەبا ئەو ڕۆژەش هەر نغرۆ بێ
كە من لە هەموو ساتەكاندا هەر ژن بووم
تەنها لەچاو پیاوبوونى تۆدا نا
مەخابن لە چاوى ئەوانەى برسین بە جەستەى من نا
لە چاوى ئەوانەى ژنیان بۆ شەوێكى سوور دەوێت نا
بە شانازییەوە من ژنم و هەر ژن دەبم
ئاخ گەر دەزانیت ژنبوون شانازیى سروشتمە
ئاخ گەر دەزانیت ژن خۆى جوانترین سروشتە
……تا دەگاتە ئەوەى ڕوو لە پیاوەكەى بكات و بە ڕاشكاوى پێى دەڵێ
ئەى پیاوى هاوتام
كەى ڕوانینت بۆ گشت ڕۆژەكانى پێكەوەبوونمان
هەشتى مارس بوو
بێگومان بە، من هەر لێرەم، من هەر ژنم
هەموو ڕۆژەكانى ژینت بۆ دەكەم بە مارس
خۆشم دەوێیت بە هەموو بوونم….ل134
ئەنجام
سروە عوسمان وەك هەموو ئافرەتان و كیژانى شاعیر، دواى ڕاپەڕین هاتە مەیدان و شیعرى بڵاو كردەوە و لە كۆڕ و ڤیستیڤاڵەكاندا بەشداریى شیعر خوێندنەوەى كردووە
لە شیعرەكانیدا پتر گرنگیى بە ناوەڕۆك و بابەتەكان داوە
ناونیشانى شیعرەكانى لەگەڵ ناوەڕۆكدا گونجاو
زۆربەى شیعرەكانى (غەزەل و قەسیدەن)
مەبەستەكانى شیعرى بە زۆرى شیعرى: (دڵدارى، نیشتمانى، سیاسى)یە
شیعرە دڵدارییەكانى (عەشق و خۆشەویستى) پانتاییەكى گەورەى داگیر كردووە
ڕووداوەكانى ڕۆژئاوا و ڕۆڵى كچ و ژن كارێكى زۆرى تێكردووە و بە شیعر ڕۆڵیانى هەڵسەنگاندووە
لە شیعرەكانیدا وەك ژنێك بوونى خۆى و ڕەخنەى خۆى بەڕاشكاوى دەرخستووە
